Pagina is aan het laden

Overdracht Merwedekanaal 004 - Onze brief aan de gemeenteraad

Gepubliceerd op: 5 November 2025
Merwedekanaal
Gemeente Utrecht
Rijkswaterstaat
Overdracht Merwedekanaal

Naar aanleiding van de bijeenkomst op 30 oktober heeft het SUWO namens alle leden een brief gestuurd aan de gemeenteraad van de gemeente Utrecht. In deze brief delen wij onze bezwaren met betrekking tot de overname van het Merwedekanaal door de gemeente. Hieronder vindt u de volledige brief.

Geachte gemeenteraad,

U heeft op grond van art. 169 lid 4 van de gemeentewet het recht wensen en bedenkingen te uiten over de uitgangspunten voor de bestuurs- en koopovereenkomst voor de overdracht van het Merwedekanaal.

Namens de gebruikers van het Merwedekanaal willen wij u de volgende wensen en bedenkingen meegeven.

Wij hebben grote bedenkingen bij de afwaardering van het kanaal van beroepsvaart Klasse 1 naar recreatievaart (Am). Bij deze afwaardering horen nieuwe maten voor voorzieningen als bijv. bruggen en afweerremmingen, een diepte van 1,5 meter en een scheepsmaat van 4,5x15,0m. Het college stelt dat er in de praktijk geen consequenties zijn voor de huidige gebruikers dit zien wij echter anders. Wij leggen onze bedenkingen uit aan de hand van de gevolgen per gebruiker.

Varende schepen: Bij varende schepen moet u denken aan de historische schepen in de Veilinghaven, varende schepen op het Merwedekanaal, het schip van de waterscouts en de sloeproeiers. De (historische) schepen in dit gebied hebben een lengte van 22 tot 38 meter en een breedte van 4,9 tot 7 meter. De maatvoering die nu wordt voorgesteld, is echter afgestemd op de pleziervaart, terwijl deze recreatievaart het Merwedekanaal niet gebruikt als doorgaande route richting de Vecht. Bovendien is deze voorgestelde maatvoering niet gebaseerd op de huidige situatie op het Merwedekanaal / Vaartse Rijn.

Deze schepen hebben een remmingwerk nodig dat niet voldoet bij klasse Am. De veiligheid van varende schepen (tot 40m) komt hiermee in het geding.

Varende schepen krijgen bij verminderde diepte meer last van waterplanten in de schroef. Waterplanten groeien immers beter als zonlicht de bodem van het kanaal eerder bereikt.

De waarde van de ligplaats zal dalen indien de scheepsmaat 4,5X15m wordt. De overdraagbaarheid van de voorgestelde ontheffing op de vaarwegklasse voor bestaande schepen zal goed geregeld moeten worden. Zowel voor de huidige eigenaar die zijn schip wel vervangen als bij verkoop van het schip.

Varende schepen worden bij afname van de diepte (maar ook beperking in lengte en breedte) onbereikbaar voor sleepdiensten bij calamiteiten. De manoeuvreerbaarheid van deze schepen neemt bij ondiepte af. Het staal waarvan schepen zijn gebouwd, is niet bestand tegen het jarenlang liggen in (vervuilde) modder.

Woonark (drijvende woning): Vergunde woonarken steken tegenwoordig tot 1,90m. Bij afname van de diepte komen deze arken vast te liggen op de bodem van het kanaal. Dit geeft grote druk op de constructie en bij scheefligging kans op zinken als water via de buitenboordopeningen naar binnen komt.

Arken die vast komen te liggen worden onverplaatsbaar, onverkoopbaar en onverzekerbaar.

Arken met een warmteregister in de bak of naast/onder hun ark krijgen bij minder water onder de ark te maken met dramatisch afnemende opbrengsten. Dit terwijl deze verduurzaming juist door de gemeente is gestimuleerd.

Arken die minder diep zijn kunnen tot op heden nog vervangen worden door diepere ark met twee verdiepingen. Beperking van de diepte heeft een grote waardedaling van de ligplaats tot gevolg.

Woonschepen: Woonschepen ondervinden de problemen van zowel varende schepen als woonarken. Denk aan ontheffing en vervanging, werfbezoek en calamiteiten en afname waarde ligplaats.

Passanten: Het passantenbezoek van grote varende schepen is nog niet geregeld.

(sloep)roeiers: Roeiers krijgen te maken met een toename van waterplanten en andere begroeiing.

De toekomst: De afwaardering van het kanaal heeft zoals gezegd ook gevolgen voor de toekomstige inrichting en toekomstige infrastructuur van het kanaal.

De infrastructuur moet niet op recreatievaart afgestemd worden want dan kan bijvoorbeeld een brugdoorgang versmald worden en komt bij kortere remmingwerken de veiligheid van schepen in het geding.

Ongehinderd gebruik van bruggen en sluizen (nu 24 uur van tevoren aanmelden) dient gewaarborgd te worden.

De inrichting van de vaarweg moet de ruimte bieden voor schepen met een lengte van 40 meter en woonaken met een breedte van 8 meter moeten verplaatst kunnen worden. Een diepgang van meer dan 2,00 meter moet gewaarborgd blijven worden.

Er is al jarenlang geen onderhoud uitgevoerd aan het Merwedekanaal en de Vaartsche Rijn. Voorbeeld: bij de Vaartsche Rijn is recent een diepte van slechts 1,90 meter gemeten in de vaargeul (richting de oevers is het water soms minder dan 1 meter. Hierdoor liggen woonarken en schepen nu al in de prut. Dit probleem is duidelijk zichtbaar op de kaarten die tijdens de bijeenkomst van 30 oktober jl. zijn getoond.

Uit de voorgestelde overdrachtsvergoeding moet als gevolg van het achterstallige onderhoud eerst prioriteit gegeven worden aan vernieuwing van de kades en kadeafrastering en de voor de gebruikers nu al noodzakelijke baggerwerkzaamheden.

Voor varende schepen, woonarken, woonschepen en passanten moet de havenatlas en het huidige woonbotenbeleid van toepassing blijven.

Voor de roeiers moet het roeiconvenant en de daarin gemaakte afspraken van toepassing blijven.

Namens het SUWO, in afstemming met overige belanghebbenden.